Znak Ruchu Maitri MY A TRZECI ŚWIAT
Pismo gdańskiego ośrodka
Ruchu Solidarności z Ubogimi Trzeciego Świata MAITRI
Nr 3 (32), kwiecień-maj 1999

NIEWOLNICTWO XX WIEKU

      Ludzkość zmaga się z nowymi formami niewolnictwa, bardziej podstępnymi, niż znane w przeszłości. Dla zbyt wielu ludzi wolność pozostaje pustym słowem. Niemało krajów, zwłaszcza najuboższych, dźwiga ciężar zadłużenia, które przybrało takie rozmiary, że jego spłata staje się praktycznie niemożliwa. 
Jan Paweł II, Incarnationis mysterium,
bulla ogłaszająca Wielki Jubileusz Roku 2000 (n. 12)

Idąc po śladach 
      Najbliższym porównaniem dla kryzysu zadłużenia jest atlantycki handel niewolnikami. Był on także przez wieki akceptowanym systemem międzynarodowego ucisku, uznanym powszechnie za normalny, a nawet niezbędny element handlu i życia. Idąc dalej za tym porównaniem, handel niewolnikami również dostarczał Zachodowi zysków pochodzących z bogactw półkuli południowej, podczas gdy kraje Południa, zwłaszcza subsaharyjskiej Afryki były niszczone.
      W r. 1833 zniesiono handel niewolnikami we wszystkich posiadłościach brytyjskich. Stało się to nie dzięki jednej silnej osobowości czy instytucji, ale w odpowiedzi na zjednoczony wysiłek tysięcy ludzi, idących za głosem Williama Wilberforce'a, przekonanych, że istniejący stan rzeczy był zły i wymagał zmian.
      Wpływowi ludzie w parlamencie brytyjskim, tacy jak Wilberforce, podjęli problem, lecz do likwidacji handlu niewolnikami potrzebowali zgody i wsparcia tysięcy zwykłych ludzi.
      W ten sam sposób można do roku 2000 zakończyć ucisk krajów Trzeciego Świata spowodowany przez długi. Świat mógłby wkroczyć w nowe tysiąclecie niosąc nadzieję ubogim i rozpoczynając nowy rozdział w stosunkach międzynarodowych.

      Obciążenie zadłużeniem, jeśli wziąć pod uwagę jego wartość, to skandal, przy którym XIX-wieczny handel niewolnikami wydaje się zaledwie drobnym wykroczeniem. 
Dr Dorothy Logie,
British Medical Journal, vol. 304, maj 1992 

Główni zainteresowani 
      Największą przeszkodą w obaleniu niewolnictwa byli wpływowi plantatorzy z Indii Zachodnich. W ich interesie leżało utrzymanie handlu niewolnikami, ponieważ dawał im widoczną na każdym kroku władzę nad narodami, z których pochodzili niewolnicy, zapewniał ich plantacjom produkcję dobrych plonów i gwarantował korzystne ceny.
      W ten sam sposób na krótką metę w interesie wielu krajów zachodnich leży utrzymanie silnego wpływu w krajach uboższych. Sprawiedliwość jednak wymaga, by kraje bogate zrzekły się krzywdzących przywilejów, utrzymywanych kosztem ubogich. Zgoda na umorzenie długów, usunięcie czynnika hamującego wzrost, pozwoli krajom biedniejszym uzyskać lepsze szanse w konkurencji i zmniejszy ich zależność od bogatszych części świata. 

Nacisk społeczny 
      Zarówno na północy, jak i na południu są ludzie na wpływowych stanowiskach, którzy chcieliby widzieć świat bardziej sprawiedliwym. Ale by wymóc na decydentach, w rządach i poza nimi, decyzję podjęcia zmian, potrzebne jest poparcie tysięcy ludzi w krajach bogatej Północy, do których należy również Polska.

      Opinia publiczna i publiczne potępienie spowodują umorzenie długów.
Kenneth Kaunda, były prezydent Zambii.

Źródło: The Debt Cutter's Handbook
Tłumaczyła Katarzyna Rückemann

[Spis treści numeru, który czytasz]
[Skorowidz  tematyczny artykułów]
[Strona główna]      [Napisz do nas]